Από την πρόκληση στην κοινή ευθύνη
Η ομάδα του Ινστιτούτου Μακροβιότητας ανέπτυξε και παρουσιάζει μια νέα πρωτοβουλία δημοσίου διαλόγου, ενημέρωσης και έμπνευσης, γύρω από μείζονα ζητήματα που αφορούν την μακροβιότητα, την τρίτη ηλικία, το δημογραφικό μέλλον και τις ευκαιρίες ενός υγιούς, ενεργού και αξιοπρεπούς γήρατος.
Η δράση, με γενικό τίτλο “Μακροβιότητα και Κοινωνικές Μεταβάσεις | Από την πρόκληση στην κοινή ευθύνη” περιλαμβάνει μια σειρά από οκτώ (8) διαδικτυακές ομιλίες, οι οποίες θα πραγματοποιηθούν από τον Νοέμβριο 2025 έως τον Οκτώβριο 2026, μέσω της διαδικτυακής πλατφόρμας ZOOM.
Η σειρά σχεδιάστηκε με τα μάτια στραμμένα στο μέλλον, ως απάντηση στην επιτακτική ανάγκη για ένα νέο συλλογικό όραμα για τη γήρανση, που να εστιάζει όχι μόνο στη βιολογική διάσταση της μακροβιότητας, αλλά και στην κοινωνική, θεσμική, οικονομική, εργασιακή και διαγενεακή της διάσταση.
Κάθε ομιλία φιλοδοξεί να ανοίξει έναν δημόσιο, διαγενεακό και τεκμηριωμένο διάλογο, με τη συμμετοχή ειδικών, εκπροσώπων της ακαδημαϊκής και επιστημονικής κοινότητας, επαγγελματιών υγείας, κοινωνικών επιστημόνων, φορέων του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, αλλά και της κοινωνίας των πολιτών, και βέβαια των ίδιων των πολιτών κάθε ηλικίας.
Η Μακροβιότητα ως κοινωνική πρόκληση και ευκαιρία
Η αύξηση του προσδόκιμου ζωής, από μόνη της, δεν αποτελεί εγγύηση ποιότητας. Μπορεί να σημαίνει περισσότερα χρόνια, αλλά όχι κατ’ ανάγκη περισσότερα καλά χρόνια. Η μακροβιότητα γίνεται κοινωνικά επιθυμητή μόνον όταν συνοδεύεται από υγεία, ενεργή συμμετοχή, αυτονομία, φροντίδα με σεβασμό και δικαιοσύνη. Στο φως της δημογραφικής γήρανσης, η οποία επηρεάζει όλες τις πτυχές της κοινωνικής και οικονομικής ζωής, καλούμαστε να επανεξετάσουμε:
- Τι σημαίνει «γήρας» στον 21ο αιώνα;
- Ποιες κοινωνικές δομές και πολιτικές πρέπει να αλλάξουν ώστε οι ηλικιωμένοι να μην αποκλείονται, αλλά να συμμετέχουν ισότιμα;
- Πώς θα διασφαλίσουμε το δικαίωμα σε μια αξιοπρεπή και ποιοτική ζωή για όλους, ανεξαρτήτως ηλικίας;
- Πώς θα ενισχυθεί ο διαγενεακός διάλογος και η συνύπαρξη ανάμεσα στους ηλικιωμένους του σήμερα και τους νέους του αύριο;
Θεματική προσέγγιση
Κάθε ομιλία της σειράς εστιάζει σε μια διαφορετική πτυχή της μακροβιότητας, μέσα από ένα διεπιστημονικό και βιωματικό πρίσμα:
Από την υγεία και την πρόληψη, έως την κοινωνική φροντίδα και τις σύγχρονες μορφές συμβίωσης. Από τα ανθρώπινα δικαιώματα και την καταπολέμηση της βίας εις βάρος των ηλικιωμένων, έως την τεχνητή νοημοσύνη, την τεχνολογία και τη διαμεσολάβηση μεταξύ των γενεών. Από τη διατροφή και τη δια βίου μάθηση, έως τη φωνή των φροντιστών και τις ανάγκες του δημόσιου συστήματος υγείας.
Στις ομιλίες συμμετέχουν διακεκριμένοι επιστήμονες, επαγγελματίες υγείας, κοινωνικοί ακτιβιστές, εκπαιδευτικοί και καινοτόμοι πολίτες, που προσφέρουν εμπειρία, τεκμηρίωση, αλλά και φρέσκες ιδέες για το μέλλον της γήρανσης.
Από τον ηλικιακό διαχωρισμό στη διαγενεακή συμμαχία
Μια από τις βασικές αρχές που διατρέχουν τη δράση είναι η ανάγκη για νέα, ουσιαστική διαγενεακή συνεργασία. Η δημογραφική μετάβαση δεν είναι υπόθεση μόνο των ηλικιωμένων. Είναι μια δομική αλλαγή που επηρεάζει το σύνολο της κοινωνίας και ιδιαίτερα τη νέα γενιά, η οποία θα βρεθεί σύντομα αντιμέτωπη με την πρόκληση να συντηρήσει ένα δυσανάλογα μεγάλο πληθυσμό ηλικιωμένων, σε περιβάλλον περιορισμένων πόρων.
Η οργάνωση μας πιστεύει ότι η λύση δεν βρίσκεται στην αντιπαράθεση, αλλά στη συμπερίληψη, τον αλληλοσεβασμό και την κοινή ανάληψη ευθύνης. Η εργασία, η φροντίδα, η εκπαίδευση, η τεχνολογία, οι κατοικίες, το σύστημα υγείας και οι θεσμοί πρόνοιας πρέπει να επανεξεταστούν μέσα από το πρίσμα μιας κοινωνίας όλων των ηλικιών.
Ένας δημόσιος χώρος σκέψης και προετοιμασίας
Η πρωτοβουλία αυτή αποτελεί ένα πρώτο βήμα για τη διαμόρφωση ενός σύγχρονου πλαισίου προβληματισμού γύρω από το δικαίωμα των ηλικιωμένων:
- να ζουν και να γερνούν με ασφάλεια,
- να συμμετέχουν στην κοινωνική και πολιτική ζωή,
- να εργάζονται ή να προσφέρουν εθελοντικά αν το επιθυμούν,
- να έχουν πρόσβαση στην τεχνολογία και στη μάθηση,
- να φροντίζονται με σεβασμό από δημόσιες και ιδιωτικές δομές.
Μέσα από αυτή τη σειρά ομιλιών, η οργάνωσή μας φιλοδοξεί να συμβάλει ουσιαστικά στη διαμόρφωση μιας νέας κοινωνικής συνείδησης για τη γήρανση, με έμφαση στην αλληλεγγύη των γενεών, την ισότητα και την αξιοπρέπεια. Πρόκειται για μια ανοιχτή πρόσκληση διαλόγου σε ειδικούς, φορείς, επαγγελματίες και πολίτες κάθε ηλικίας. Οι συζητήσεις αυτές δεν φιλοδοξούν απλώς να ευαισθητοποιήσουν – φιλοδοξούν να ενεργοποιήσουν, να συνδέσουν, να εμπνεύσουν και ιδανικά να οδηγήσουν σε λύσεις, στο δρόμο προς μια κοινωνία δικαίου και ίσων δικαιωμάτων για όλες τις ηλικίες.
